Esculaapslang

Esculaapslang
IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2016)
Exemplaar uit het kanton Ticino, Zwitserland.
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Serpentes (Slangen)
Superfamilie:Colubroidea
Familie:Colubridae (Toornslangachtigen)
Onderfamilie:Colubrinae
Geslacht:Zamenis
Soort
Zamenis longissimus
(Laurenti, 1768)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Esculaapslang op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

De esculaapslang[2] (Zamenis longissimus) is een niet-giftige slang uit de familie toornslangachtigen en de onderfamilie Colubrinae.

Naam en indeling

De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst voorgesteld door Josephus Nicolaus Laurenti in 1768. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Natrix longissima gebruikt. De wetenschappelijke soortnaam werd daarom lange tijd als Zamenis longissima geschreven maar Zamenis is mannelijk. Omdat de slang ook al eens tot de geslachten Elaphe, Natrix en Coluber werd gerekend, is de literatuur niet altijd eenduidig over deze soort.[3]

De esculaapslang is vernoemd naar de staf van Asklepios, de esculaap (het teken van een slang die zich om een stok windt) is hiervan afgeleid en is het symbool van de geneeskunde. De soortaanduiding longissimus komt uit het Latijn en betekent 'langste'.

Uiterlijke kenmerken

De maximale lengte is ongeveer 2 m, waarmee het een wat langere soort is in Europa.[4] In het veld zijn de meeste exemplaren tussen 1,2 en 1,4 meter. De kleur is meestal donkergroen tot olijfgroen aan de bovenzijde en een beige tot gele buik. De buikschubben zijn grover om beter over bomen en takken te kunnen klimmen. Over de hele lengte zitten hier en daar witte puntjes op de schubben, vooral bij de flanken en soms in een patroon op de rug, en soms heeft de hals een lichte band. Juvenielen zijn lichtbruin met een zwarte luipaardtekening.

Levenswijze

Het voedsel bestaat uit kleine zoogdieren en vogels, die eerst gewurgd worden en dan pas opgegeten. De esculaapslang is een van de slangensoorten die regelmatig in gevangenschap wordt gehouden. De esculaapslang is een uitstekende klimmer die ook wel op de bodem jaagt. Verder kan hij goed zwemmen. Het dier pleegt een winterslaap van vijf à zes maanden te houden.

Verspreiding en habitat

Verspreidingsgebied in het rood.

De esculaapslang leeft van nature in grote delen van Europa met uitzondering van Spanje, de Benelux en in landen in noordelijk Europa. Verder komt de esculaapslang voor in Iran en Turkije en ook op geïsoleerde plaatsen in Duitsland, maar daar is de soort uitgezet.[3] In Duitsland komt de esculaapslang van nature voor in het kuuroord Schlangenbad, dat een gekroonde esculaapslang in zijn wapenschild voert. De dichtstbijzijnde populatie is te vinden in Frankrijk, grofweg zuidelijk van Parijs. De slang is niet kieskeurig qua biotoop; droog of vochtig, als het maar niet extreem wordt, zo is hij in zowel bossen als graslanden te vinden. Er dient wel enige vegetatie aanwezig te zijn om zich te kunnen verschuilen en om in te jagen.

De esculaapslang komt als exoot voor in Londen in Regent's Park. Deze populatie is in de jaren tachtig uitgezet.[5]

De habitat bestaat uit gematigde bossen, scrublands en graslanden. De soort is aangetroffen op een hoogte van ongeveer zestig tot 2000 meter boven zeeniveau.[6]

Beschermingsstatus

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is de beschermingsstatus 'veilig' toegewezen (Least Concern of LC).[6]

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties

Referenties

  1. ↑ (en) Esculaapslang op de IUCN Red List of Threatened Species.
  2. ↑ Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 478. ISBN 90 274 8626 3.
  3. ↑ a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database – Zamenis longissimus.
  4. ↑ Václav Laňka & Zbyšek Vít (1985). Amphibians and Reptiles. Aventinum, Praag, Pagina 186, 187. ISBN 90-366-0639-X.
  5. ↑ The Independent - Michael McCarthy, Snakes in a park! (And other unlikely UK sights).
  6. ↑ a b International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Zamenis longissimus - IUCN Red List. Gearchiveerd op 30 april 2022.

Bronnen

  • (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Zamenis longissimus - Website Geconsulteerd 15 april 2020
  • (nl) – Václav Laňka & Zbyšek Vít - Amphibians and Reptiles – Pagina 186, 187 - 1985 - ISBN 90-366-0639-X – Uitgeverij Aventinum, Praag
· · Sjabloon bewerken
Soorten slangen in Europa
Wormslangen (Typhlopidae):slanke wormslang (Typhlops vermicularis)
Boa-achtigen (Boidae):kleine zandboa (Eryx jaculus)
Toornslangachtigen (Colubridae):gladde slang (Coronella austriaca) · zuidelijke gladde slang (Coronella girondica) · Dolichophis caspius · pijlslang (Dolichophis jugularis) · Eirenis modestus · vierstreepslang (Elaphe quatuorlineata) · Elaphe sauromates · Algerijnse toornslang (Hemorrhois algirus) · hoefijzerslang (Hemorrhois hippocrepis) · Hemorrhois nummifer · Balkantoornslang (Hierophis gemonensis) · geelgroene toornslang (Hierophis viridiflavus) · Macroprotodon brevis · mutsslang (Macroprotodon cucullatus) · adderringslang (Natrix maura) · ringslang (Natrix natrix) · dobbelsteenslang (Natrix tessellata) · Platyceps collaris · Platyceps najadum · trapslang (Elaphe scalaris) · katslang (Telescopus fallax) · Zamenis lineatus · esculaapslang (Elaphe longissima) · luipaardslang (Elaphe situla)
Adders (Viperidae):Pallas' groefkopadder (Gloydius halys) · Levantijnse adder (Macrovipera lebetina) · Macrovipera schweizeri · hagedisslang (Malpolon monspessulanus) · kleinaziatische adder (Vipera xanthina) · zandadder (Vipera ammodytes) · aspisadder (Vipera aspis) · gewone adder (Vipera berus) · Wipneusadder (Vipera latastei) · Vipera renardi · Vipera seoanei · spitssnuitadder (Vipera ursinii)