Straaldeukschildpad

Straaldeukschildpad
IUCN-status: Gevoelig[1] (1996)
Exemplaar uit Vitória, Espírito Santo, Brazilië.
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Testudines (Schildpadden)
Onderorde:Pleurodira (Halswenders)
Familie:Chelidae (Slangenhalsschildpadden)
Geslacht:Acanthochelys
Soort
Acanthochelys radiolata
(Mikan, 1820)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Straaldeukschildpad op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

De straaldeukschildpad[2] (Acanthochelys radiolata) is een schildpad uit de familie slangenhalsschildpadden (Chelidae).

Naam en indeling

De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst voorgesteld door Johann Christian Mikan in 1820. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Emys radiolata gebruikt en later werd de schildpad aan het geslacht Platemys toegekend.[3]

De soortaanduiding radiolata betekent vrij vertaald 'straalsgewijs' en slaat op de straalsgewijze strepen op het rugschild.[4] Ook de Nederlandstalige naam is hiervan afgeleid.

Uiterlijke kenmerken

De schildpad bereikt een maximale schildlengte van ongeveer 20 centimeter. Het schild heeft een elliptische vorm en is sterk afgeplat in vergelijking met verwante soorten. De naam is te danken aan de tekening op de rugschilden die bestaat uit straalsgewijze strepen. De marginaalschilden zijn zeer breed, de voorste marginaalschilden zijn voorzien van puntige uitsteeksels. De schildkleur is bruin tot grijs of zwart, de ledematen en kop zijn meer grijs van kleur. De kopschubben zijn relatief klein en hebben een onregelmatige vorm. Aan de onderzijde van de kop zijn twee baarddraden aanwezig die een gele kleur hebben.

De poten zijn voorzien van grote schubben en kleine puntige uitsteekseltjes aan de dijen. De juvenielen hebben een bruin schild met gele vlekken aan de marginaalschilden.[4]

Verspreiding en habitat

De straaldeukschildpad komt voor in delen van Zuid-Amerika en is endemisch in Brazilië.[3] De soort komt hier voor in de staten Bahia, Minas Gerais, Mato Grosso, São Paulo en Espírito Santo. De schildpad leeft in langzaam stromende wateren zoals rivieren. De voorkeur gaat uit naar wateren met veel begroeiing en een modderbodem waar het dier zich in kan begraven. De soort is aangetroffen op een hoogte van ongeveer 850 meter boven zeeniveau.

Levenswijze

De schildpad is waarschijnlijk een carnivoor die van vele verschillende waterdieren leeft. Over de voortplanting is weinig bekend, de juvenielen hebben een schildlengte van ongeveer vier centimeter.

Beschermingsstatus

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is de beschermingsstatus 'gevoelig' toegewezen (Near Threatened of NT).[5]

Bronvermelding

Referenties

  1. (en) Straaldeukschildpad op de IUCN Red List of Threatened Species.
  2. Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 140. ISBN 90 274 8626 3.
  3. a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Acanthochelys radiolata.
  4. a b Franck Bonin, Bernard Devaux & Alain Dupré, vertaald door Peter C.H. Pritchard (2006). Turtles of the World. Johns Hopkins University Press, Pagina 18, 19. ISBN 0801884969.
  5. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Acanthochelys radiolata - IUCN Red List.

Bronnen

  • (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Acanthochelys radiolata - Website Geconsulteerd 5 juli 2022
  • (en) – Peter Paul van Dijk, John B. Iverson, Anders G. J. Rhodin, H. Bradley Shaffer & Roger Bour - Turtles of the World, 7th Edition: Annotated Checklist of Taxonomy, Synonymy, Distribution with Maps, and Conservation Status - ISSN 10887105 (2014) - Website
  • (en) – Franck Bonin, Bernard Devaux & Alain Dupré, vertaald door Peter C.H. Pritchard - Turtles of the World – Pagina 18, 19 – 2006 – Johns Hopkins University Press – ISBN 0801884969