Undecyleenzuur

undecyleenzuur
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule
Algemeen
Molecuulformule C11H20O2
IUPAC-naam undec-10-eenzuur
Andere namen 10-undeceenzuur
Molmassa 184,27 g/mol
SMILES
C=CCCCCCCCCC(=O)O
InChI
1S/C11H20O2/c1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11(12)13/h2H,1,3-10H2,(H,12,13)
CAS-nummer 112-38-9
EG-nummer 203-965-8
PubChem 5634
Wikidata Q420346
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Schadelijk
Waarschuwing
H-zinnen H315 - H319 - H412
EUH-zinnen geen
P-zinnen geen
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Dichtheid (bij 20°C) 0,91 g/cm³
Smeltpunt 25-27 °C
Kookpunt 275 °C
Slecht oplosbaar in water
Onoplosbaar in water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Undecyleenzuur of 10-undeceenzuur is een onverzadigd onvertakt vetzuur met elf koolstofatomen.

Synthese

Deze verbinding wordt geproduceerd door vacuümdestillatie van wonderolie of esters van ricinolzuur bij verhoogde temperatuur van ongeveer 400°C, zodat er pyrolyse optreedt. Het destillaat, dat undecyleenzuur en heptaldehyde bevat naast andere pyrolyseproducten, wordt daarna gefractioneerd.[1]

Toepassingen

Undecyleenzuur heeft een activiteit als fungicide. Het wordt gebruikt in antimycotica voor de behandeling van schimmelaandoeningen zoals candidiasis en oppervlakkige schimmelinfecties, en in cosmetische huidverzorgingsproducten en antiroos-shampoos. Hierbij gebruikt men vaak het zinkzout van undecyleenzuur.[2][3] Het is echter grotendeels verdrongen door nieuwere en effectievere middelen.[4]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. U.S. Patent 1889348, "Process of making heptaldehyde and undecylenic acid" van 29 november 1932 aan Resinous Prod. & Chemicals Co.
  2. U.S. Patent 3228843, "Zinc salt of olefinic acid antidandruff preparation" van 11 januari 1966 aan Shannalta Beauty Products Ltd
  3. Octrooiaanvraag WO1989008442 A1, "Topical preparations" van 21 september 1989 van Seton Prod. Ltd.
  4. Mayo Clinic: Undecylenic acid (topical route)