Frederic Goudy

Frederic William Goudy (ur. 8 marca 1865 w Bloomington, Illinois, zm. 11 maja 1947 w Marlborough-on-Hudson, Nowy Jork) – amerykański drukarz, artysta-typograf i projektant krojów pisma, m.in. Copperplate, Goudy Old Style i Kennerley.

Młodość

Ojciec Frederica, John Goudy, pracował w nieruchomościach. Rodzina Goudych w latach 70. i 80. przeprowadza się czterokrotnie w obrębie stanu Illinois, aż w 1883 r. osiedli w Highmore na terytorium Dakoty, gdzie John otworzył własną działalność związaną ze sprzedażą nieruchomości w związku z obowiązującą wtedy Ustawą o gospodarstwie rolnym. Młody Goudy początkowo przejął fach po ojcu i przyuczał się do kariery w nieruchomościach jako praktykant w jego firmie.

Goudy i reklama

W 1889 r. Goudy opuścił dom rodzinny i zamieszkał w Springfield, gdzie pracował jako księgowy w biurze nieruchomości. W pracy zainteresował się reklamą gazetową.

W wieku dwudziestu ośmiu lat Goudy podjął decyzję o przeprowadzce o Chicago i rozpoczął karierę w powstającej wtedy dopiero branży reklamowej. Do projektu reklamy podchodził całościowo, zajmował się zarówno przygotowaniem treści, jak i projektem. Współpracował z różnymi przedsiębiorstwami jako copywriter, a z lokalnymi drukarniami przy opracowaniu layoutu. W tym czasie w Chicago poznał Berthę Matildę Sprinks, która poślubił w 1897 roku w Berwyn, Illinois.

Goudy szybko zaobserwował, że niewiele osób dba o czytelność i estetykę reklam, a typografia była na ostatnim miejscu. W ramach poszerzania świadomości typograficznej w 1893 r. założył magazyn „Modern Advertising”, początkowo w celach autoreklamy. Czasopismo nie przetrwało, jednak Frederic zyskał doświadczenie w procesie przygotowania do druku i druku.

Początki w typografii

W 1895 roku Goudy zainspirował się pracami Wiliama Morrisa, przedstawiciela ruchu Arts and Crafts. Estetyka druków Morrisa i rzemieślnicze ideały w typografii obudziły w Goudym ambicje posiadania własnej drukarni.

Wkrótce we współpracy ze znajomym nauczycielem angielskiego, Lauronem Hooperem, Goudy zdecydował się otworzyć własną drukarnię, myśląc o niej jak o amerykańskim odpowiedniku Kelmscott Press. Drukarnię nazwano początkowo Booklet Press (z czasem Goudy zmienił nazwę na Camelot Press).

Mimo ambitnych planów pierwsze prace wychodzące z oficyny Goudy’ego miały niewiele wspólnego z typografią książki. Goudy w tamtym okresie tworzył głównie reklamy, m.in. dla takich firm jak: The Inland Printer, The Pabst Brewery oraz Hart Schaffner and Marx. Oprócz reklam Goudy zaprojektował wtedy dwie okładki książki dla wydawnictw The Lakeside Press and Rand-McNally.

W wolnych chwilach Goudy doskonalił swoje umiejętności liternicze i odbywał pierwsze eksperymenty z projektowaniem liter. Z tego okresu pochodzi pierwszy zaprojektowany przez Goudy’ego krój, Camelot (1896).

Wydawnictwo The Village Press

Na przełomie wieków Goudy był pewien, że chce podążyć śladami Williama Morrisa i zająć się projektowaniem książek. W 1903 r. Goudy podjął kolejną próbę założenia wydawnictwa i wraz z Willem Ransonem założył wydawnictwo i drukarnię The Village Press. Ransom wkrótce jednak zrezygnował z przedsięwzięcia, a jego miejsce w projekcie zajęła żona Goudy’ego, Bertha, która przez kolejne 32 lata działalności wydawnictwa zajmowała się składem.

Pierwszym drukiem, który wyszedł spod prasy Goudych był esej Williama Morrisa i Emery’ego Walkera pt. Printing. Wybór ten nie był przypadkowy – właściciele od początku chcieli zaznaczyć, że kierują się filozofią oraz estetyką ruchu Arts and Crafts. Na użytek tego druku w 1903 r. Goudy zaprojektował własny krój, The Village Type. Pismo Goudy’ego wpisało się do historii jako pierwszym amerykański krój wycięty ręcznie i zaprojektowany z rysunków odręcznych.

W latach 1903–1924 wydawnictwo Goudych przeprowadzało się kilkukrotnie, aby w końcu osiąść w Marlborough-on-Hudson w stanie Nowy Jork. Budynek drukarni mieścił się obok młyna. Fred bardzo szybko zaczął specjalizować się w projektowaniu krojów, podczas gdy Bertha zarządzała drukarnią. W latach 1918–1922 Goudy napisał i zilustrował dwie książki o liternictwie: The Alphabet (1918) oraz Elements of Lettering (1922). Książki te uznawana za klasykę książek o typografii.

Bertha Goudy z czasem zyskała uznanie jako łamaczka. W 1933 r. czasopismo „Time” uznało ją za „najlepszą kobietę-drukarza na świecie” (ang. the world’s ablest woman printer). W tym samym roku, w trzydziestą rocznicę założenia The Village Press, The American Institute of Graphic Arts uhonorowali działalność Goudych okolicznościową wystawą.

Jedną z najbardziej skomplikowanych i wymagających edycji, która wyszła spod prasy The Village Press była edycja Frankensteina Mary Shelley, wykonana dla Limited Editions Club w 1934 r.

The Village Press opublikowało 59 pozycji książkowych w czasie swojej działalności.

Goudy jako projektant krojów

Pierwsze próby w projektowaniu krojów Goudy podjął w 1896 r. Sam jednak uznaje, że stał się profesjonalnym projektantem krojów dopiero piętnaście lat później, w 1911 r., wraz z zaprojektowaniem Kennerley Old Style. Krój nazwał na cześć swojego wspólnika, wydawcy Mitchella Kennereley’ego, a został zaprojektowany specjalnie dla składu książki H.G. Wellsa The Door in the Wall and Other Stories. Krój okazał się niezwykle popularny w Anglii i od tego momentu Goudy zyskał międzynarodową sławę jako projektant krojów.

Przez 50 lat Goudy zaprojektował 122 kroje, z czego za najsłynniejsze uznaje się Copperplate Gothic oraz Goudy Old Style.

• Camelot (1896)
• Pabst (1902)
• Copperplate (1905)
• Caxton Initials (1905)
• Monotype 38-E (1908)
• Kennerley (1911)
• Forum Title (1911)
• Goudy Old Style (1915)
• Goudy Modern (1918)
• Goudy Open (1918)
• Garamont (1921)
• Goudy Newstyle (1921)
• Italian Old Style (1924)
• Goudy Heavy Face (1925)
• Deepdene (1927)
• Old Style (1927)
• Lombardic Capitals (1929)
• Mediaeval (1930)
• Goudy Sans (1930)
• Saks Goudy (1934)
• Goudy Text (1939)
• Franciscan (1932)
• Hadriano (1934)
• Bertham (1936)
• Friar (1937)
• University of California Old Style (1938)
• Remington Typewriter (1939)
• Goudy Thirty (1942)

Działalność poza wydawnictwem

Od 1920 r. aż do śmierci Goudy był dyrektorem artystycznym Lanston Monotype Corporation. Prowadził również wykłady, m.in. na Art Students League (1916–24) i na Uniwersytecie Nowojorskim (1927–29). Podczas jednego z wykładów miał powiedzieć: „Typograf, który rozświetla minuskułę, gotów jest także kraść owce”^[1] (ang. „Anyone who would letterspace lowercase would steal sheep”, tłum. D. Dziewońska, [za:] R. Bringhurst, Elementarz stylu w typografii, wyd. d2d.pl, Kraków 2008).

Goudy był autorem książek: The Alphabet (1918), Elements of Lettering (1922), Typologia (1940) oraz autobiograficznej książki A Half-Century of Type Design and Typography, 1895–1945 (1946).

Śmierć

Goudy zmarł w swoim domu w Marlborough-on-Hudson 11 maja 1947 r. Został pochowany obok swojej żony Berthy w Evergreen Cemetery w Chicago.

Przypisy

Bibliografia

Teksty autorstwa Goudy’ego (w jęz. ang.)

• A half-century of type design and typography volumes 1 and 2, The Typophiles, New York, 1946. Pełna lista projektów Goudy’ego.
• The Alphabet: Fifteen Interpretive Designs, Mitchell Kennerley, N.Y.C, 1918.
• Elements of Lettering (with Bertha Goudy), Mitchell Kennerley, N.Y.C, 1922
• Hello To Those Who Retain Their Sanity, esej, Monotype magazine, 1928.
• Ars Typographisch (Vol. 1, No. 4, 1934): zawiera esej Goudy’ego Type Design: A Homily.
• The Trajan Capitals, Oxford University Press, New York, 1936
• Typologia University of California Press, Berkeley, Los Angeles, London, 1940

Książki wydrukowane przez Goudy’ego (w jęz. ang.)

• Oh, what a plague is love!, Katharine Tynan, 1900.
• The Cobbler of Nîme, Mary Imlay Taylor, 1900
• Printing, William Morris, 1903
• Songs and verses selected from the works of Edmund Waller, 1911.
• Verses by Henry Goelet McVickar, 1911.
• Why we have chosen Forest Hills Gardens for our home, 1915.

Dalsza lektura (w jęz. ang.)

• Boone, Andrew R. Type By Goudy.
• Bruckner, D.J.R., Frederic Goudy, Harry N. Abrams, Inc., Publishers, New York City, 1990, ISBN 0-8109-1035-7.
• Frederic Goudy – Pantagraph.
• Frederick Goudy at Typophile. typophile.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-04)].
• Goudy type designs at Lanston Type Co.. p22.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-07)].
• Lewis, Bernard: Behind the Type: The Life Story of Frederic W. Goudy, Carnegie Institute of Technology, 1941.
• Linotype Library Designers: Frederic W. Goudy
• MacGrew, Mac, American Metal Typefaces of the Twentieth Century, Oak Knoll Books, New Castle Delaware, 1993, ISBN 0-938768-34-4.
• Orton, Vrest Goudy, Master of Letters.
• Rollins, Carl Purlington American Type Designers and Their Work w: Print, V. 4, #1.
• Typographer’s Digest, No. 27 (1967): numer dedykowany Goudy’emu.