Kazimierz Marian Dudziński

Kazimierz Dudziński
Ilustracja
Kazimierz Dudzinski (przed 1934)
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1890
Szmańkowczyki

Data śmierci

?

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Armia Polska w ZSRR
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

8 Pułk Piechoty Legionów
DOK II
80 Pułk Piechoty
78 Pułk Piechoty
14 Pułk Piechoty

Stanowiska

oficer ordynansowy
dowódca batalionu
kwatermistrz pułku
dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons

Kazimierz Marian Dudziński (ur. 15 lipca 1890 w Szmańkowczykach, zm. ?) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego II RP, Armii Polskiej w ZSRR i Polskich Sił Zbrojnych.

Życiorys

Urodził się 15 lipca 1890 w Szmańkowyczkach jako syn Adolfa[1]. W 1918 został przyjęty z c. i k. armii do Wojska Polskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany do stopnia kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[2][3][4]. W 1923, 1924 jako oficer nadetatowy 8 pułku piechoty Legionów w Lublinie, służył jako oficer ordynansowy tamtejszego Dowódcy Okręgu Korpusu Nr II gen. dyw. Jana Romera[5][6]. W 1928 pozostawał oficerem 8 pp Leg[7]. Został awansowany do stopnia majora piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929[8]. W marcu 1932 został przeniesiony z 79 pułku piechoty do 80 pułku piechoty w Słonimiu na stanowisko dowódcy batalionu[9][10]. W listopadzie 1933 roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza[11]. W 1936 roku został mianowany podpułkownikiem w korpusie oficerów piechoty. W czerwcu 1939 roku objął dowództwo 78 pułku piechoty.

Dowodząc pułkiem został ranny w bitwie pod Mławą[12]. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów. Od 1940 był osadzony w obozie jenieckim NKWD w Griazowcu[13][14]. Jesienią 1940 wraz z kilkoma innymi oficerami został umieszczony w tzw. „willi rozkoszy” w Małachówce[15]. W połowie marca 1941 roku lokatorzy willi w Małachówce większością głosów zdecydowali współpracować z redakcją „Nowych Widnokręgów”. Za pośrednictwem NKWD wysłano do redakcji pisma deklarację. Opracowany przez ppłk. Dudzińskiego tekst rozpoczynał się następująco: „My, niżej podpisani oficerowie byłej Armii Polskiej stwierdzamy, że Naród Polski dotychczas był oszukiwany i wyzyskiwany przez klasę posiadającą. Dopiero Związek Sowiecki wskazał właściwi drogę do uszczęśliwienia wszystkich ludzi [...] Z dobrodziejstw konstytucji stalinowskiej korzysta już znaczna część Narodu Polskiego, aby jak najprędzej pozostała część weszła w skład szczęśliwych narodów Związku Sowieckiego”[16][17]. Według opinii rtm. Narcyza Łopianowskiego ppłk Dudziński podczas pobytu w Małachówce odgrywał rolę „inicjatora” lub „prowokatora”, stosownie do zleceń ppłk. Zygmunta Berlinga. Później pensjonariusze z Małachówki zostali przewiezieni do Moskwy[18]. Dudziński był jedynym z sześciu oficerów, którzy podpisali zredagowane przez ppłk. Berlinga pismo w sprawie przyjęcia ich do Armii Czerwonej o następującej treści: „My niżej podpisani prosimy o przyjęcie nas do szeregu Armii Czerwonej, jako szeregowców, względnie prosimy o danie nam pracy. Zapewniamy być lojalni”[19]. Podczas pobytu tamże współpracował z NKWD[20]. Na mocy układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 odzyskał wolność, po czym wstąpił do formowanej Armii Polskiej w ZSRR gen. Władysława Andersa. Pełnił funkcję dowódcy 14 pułku piechoty istniejącego od 1941 do 1942.

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

  • Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)

Przypisy

  1. ↑ Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2020-11-15] .
  2. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 417.
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 360.
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 193.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 81, 146.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 44, 140.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 24.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 34.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 232.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 608.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 6.
  12. ↑ Ryszard Juszkiewicz: Bitwa pod Mławą 1939. Warszawa: Książka i Wiedza, 1979, s. 172.
  13. ↑ Jerzy Turski: Lista jeńców z obozu w Griazowcu. W: Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 67. ISBN 83-85015-66-3.
  14. ↑ Lista jeńców Kampanii Wrześniowej 1939, umieszczonych w obozie w Griazowcu. raportnowaka.pl. s. 7. [dostęp 2015-11-20].
  15. ↑ StanisławS. Jaczyński StanisławS., Sowieckie próby pozyskania oficerów polskich w latach 1940–1941, s. 13 .
  16. ↑ Stanisław Jaczyński. „Willa szczęścia” w Małachówce. Próby pozyskania przez NKWD oficerów polskich do współpracy politycznej i wojskowej (1940–1941). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, s. 74, 2011. 12 (63)/3 (236). 
  17. ↑ StanisławS. Jaczyński StanisławS., Sowieckie próby pozyskania oficerów polskich w latach 1940–1941, s. 16 .
  18. ↑ Stanisław Jaczyński. „Willa szczęścia” w Małachówce. Próby pozyskania przez NKWD oficerów polskich do współpracy politycznej i wojskowej (1940–1941). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, s. 71-72, 2011. 12 (63)/3 (236). 
  19. ↑ Stanisław Jaczyński. „Willa szczęścia” w Małachówce. Próby pozyskania przez NKWD oficerów polskich do współpracy politycznej i wojskowej (1940–1941). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, s. 77, 2011. 12 (63)/3 (236). 
  20. ↑ Stanisław Jaczyński. „Willa szczęścia” w Małachówce. Próby pozyskania przez NKWD oficerów polskich do współpracy politycznej i wojskowej (1940–1941). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, s. 78, 2011. 12 (63)/3 (236). 
  21. ↑ ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 369 .
  22. ↑ Rocznik Oficerski 1923, 1924, 1928, 1932.
  23. ↑ Lista nazwisk osób odznaczonych Orderem Virtuti Militarii. stankiewicze.com. [dostęp 2016-04-18].
  24. ↑ M.P. z 1934 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi na polu organizacji harcerstwa”.

Bibliografia