Ktezjasz

Ktezjasz (stgr. Κτησίας Ktēsias, łac. Ctesias, ur. po 440 p.n.e., zm. po 380 p.n.e.) – grecki historyk i lekarz, pochodzący z Knidos w Karii w Azji Mniejszej. Znajdując się w perskiej niewoli, przez 17 lat był lekarzem króla perskiego Artakserksesa II. Był autorem Historii perskiej (Περσικά Persika - w 23 księgach)[1] i monografii O Indiach (Ἰνδικά Indika), w której zawarł wiele fantastycznych informacji o faunie i florze tamtego regionu. Dzieło to zachowało się we fragmentach głównie u Diodora Sycylijskiego i w Bibliotece Focjusza. Napisał również Opłynięcie Azji, które się nie zachowało.

Swoje główne dzieło (Dzieje Persji) pisał będąc naocznym świadkiem wydarzeń lub w oparciu o relacje perskich świadków. W wielu kwestiach dzieło sprzeczne z Dziejami Herodota, którego Ktezjasz miejscami nazywa kłamcą i bajkopisarzem[2]. Dzieje Persji Ktezjasza były źródłem dla Diodora. Z dzieła Ktezjasza pochodzi historia o powstaniu Arbacesa przeciwko Sardanapalowi, na której oparli swoje dzieła literackie George Gordon Byron (tragedia Sardanapal) i Edwin Atherstone (Upadek Niniwy)[3].

Przypisy

  1. Streszczenie dzieła zachowało się w Bibliotece Focjusza, Kodeks 72.
  2. Focjusz, Biblioteka, Kodeks 72.[36a]
  3. Arbaces. Encyclopaedia Iranica. [dostęp 2016-10-20]. (ang.).

Bibliografia

  • Słownik pisarzy antycznych (pod redakcją Anny Świderkówny), Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", Warszawa 1990, s. 279
  • Mała encyklopedia kultury antycznej (pod redakcją Zdzisława Piszczka), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990, s. 395
  • Krzysztof Głombiowski, Ktezjasz z Knidos, grecki historyk perskiej monarchii Achemenidów, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 1981
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000398080418
  • VIAF: 192092583, 310653407, 95224366, 30151776816318012334, 21149542732200301137, 231566052, 102815430, 39346085, 1319154380966730290517, 7602159478220427990007, 297597638, 277159474307627662278, 9776159248300504870006, 390159474328227662273, 52163510523210932439, 3018159248421004870008
  • LCCN: n82006134
  • GND: 119379295
  • NDL: 001317697
  • LIBRIS: 86lnnjms39wjb07
  • BnF: 120075297
  • SUDOC: 028189876
  • SBN: TO0V056315
  • NKC: ola2005262658
  • BNE: XX4771244
  • NTA: 069899657
  • BIBSYS: 90586294
  • CiNii: DA06806924
  • Open Library: OL5112648A
  • PLWABN: 9810552555905606
  • NUKAT: n00018193
  • J9U: 987007260095405171
  • PTBNP: 1575981
  • LNB: 000049100
  • BNC: 000937117
  • LIH: LNB:v/v;=CH
  • Britannica: biography/Ctesias
  • Treccani: ctesia-di-cnido
  • NE.se: ktesias
  • SNL: Ktesias_fra_Knidos
  • VLE: ktesijas
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 34367