Marian Przełęcki

Marian Przełęcki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 maja 1923
Katowice

Data i miejsce śmierci

9 sierpnia 2013
Otwock

profesor nauk filozoficznych
Specjalność: logika
Alma Mater

Uniwersytet Łódzki

Odznaczenia
Medal 10-lecia Polski Ludowej
Cytaty w Wikicytatach

Marian Przełęcki (ur. 17 maja 1923 w Katowicach, zm. 9 sierpnia 2013 w Otwocku)[1] – polski logik i filozof.

Życiorys

Podczas okupacji niemieckiej przebywał na terenie Generalnej Guberni i pracował w zakładach naprawy taboru kolejowego[2].

Po wojnie podjął studia filozoficzne na Uniwersytecie Łódzkim. Był uczniem Tadeusza Kotarbińskiego, Kazimierza Ajdukiewicza i Janiny Kotarbińskiej. Magisterium obronił w 1947 u Janiny Kotarbińskiej, u której został asystentem w kierowanej przez nią Katedrze Logiki[2]. W latach 50. przeniósł się do Warszawy gdzie pracował równolegle na Uniwersytecie Warszawskim i w Polskiej Akademii Nauk. 19 stycznia 1955 został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej[3]. W 1957 otrzymał stopień kandydata nauk, na podstawie obronionej na UW pracy Pozaformalne kryteria poprawności definicji w naukach przyrodniczych. Habilitował się w 1961[2]. Od 1971 był profesorem w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, od 1984 członkiem TNW, członkiem Międzynarodowego Instytutu Filozoficznego w Paryżu.

Był mężem Aleksandry z Napiórkowskich (1920–2005), córki Aleksandra i Alicji, profesor biochemii PAN.

Zmarł 9 sierpnia 2013[4] w Otwocku, pochowany w kolumbarium na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie (kwatera B-III-1-4-44)[5].

Główne prace i zbiory artykułów

  • The Logic of Empirical Theories, Routledge & Kegan Paul, London 1969.
    • tłumaczenie Jolanta Ewa Jasińska, zmienione: Logika teorii empirycznych, PWN, Warszawa 1988, ISBN 83-01-08077-9.
  • Chrześcijaństwo niewierzących, Czytelnik, Warszawa 1989, ISBN 83-07-01935-4.
    • przedruk całości [w:] Intuicje moralne, patrz niżej
  • Studia z metodologii formalnej, numer specjalny Filozofii Nauki, 2-3/1993, ISSN 1230-6894.
  • Festschrift: Mieczysław Omyła (red.), Nauka i język, Wydział Filozofii i Socjologii UW, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, Warszawa 1994, ISBN 83-85372-22-9.
  • Poza granicami nauki. Z semantyki poznania pozanaukowego, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, Warszawa 1996 ISBN 83-85372-29-6.
  • Lektury platońskie, Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2000, ISBN 83-87963-07-0.
  • O rozumności i dobroci. Propozycje i morały, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2002, ISBN 83-89100-15-0.
  • Sens i prawda w etyce, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, Warszawa 2004, ISBN 83-85372-38-5.
  • Intuicje moralne, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2005, ISBN 83-89100-82-7.
  • Horyzonty metafizyki, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2007, ISBN 978-83-7507-005-7, Format B5, s. 216, bibliografia, 5 fotografii, indeks nazwisk, oprawa twarda.
  • Within and beyond the Limits of Science. Logical Studies of Scientific and Philosophical Knowledge., Edited by Jacek Jadacki, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2010, ISBN 978-83-7507-111-5, Format B5, s. 292, bibliografia, indeks.
  • (Z Anną Brożek i Jackiem Jadackim) W poszukiwaniu najwyższych wartości, Warszawa 2011.

Przypisy

  1. Przełęcki Marian, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-11-26] .
  2. a b c Filozof w trzech słowach (61) Marian Przełęcki: Życiorys [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-20]  (pol.).
  3. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
  4. Zmarł profesor Marian Przełęcki. academicon.pl, 2013-09-11. [dostęp 2013-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-30)].
  5. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-03-20] .

Linki zewnętrzne

  • Wspomnienie o żonie – prof. dr Aleksandrze Przełęckiej (1920–2005).
  • ISNI: 0000000079126503
  • VIAF: 101850674
  • LCCN: nr2003007739
  • GND: 1225420679
  • SUDOC: 114929157
  • NKC: mzk2012711221
  • NTA: 067948634
  • PLWABN: 9810602439805606
  • NUKAT: n96028359
  • PWN: 3963452
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator osoby w bazie „Ludzie nauki” (dawnej): 69540