Obrona holenderska

W tym artykule użyto notacji algebraicznej w celu opisania szachowych posunięć.

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Obrona holenderska (A80-A99)

Obrona holenderska – otwarcie szachowe, charakteryzujące się posunięciami:

1. d4 f5

Pierwszą analizę tego otwarcia podał w 1789 roku holenderski szachista Elias Stein (1748-1812). Teoria obrony holenderskiej wiele zawdzięcza mistrzom świata Aleksandrowi Alechinowi i Michaiłowi Botwinnikowi. Z powodzeniem stosowali ją również między innymi Tigran Petrosjan, Bent Larsen i Samuel Reshevsky. Uważana za agresywną ze strony czarnych, nie jest powszechnie stosowana przez silnych arcymistrzów. Czarne wybierają to otwarcie, gdy sytuacja turniejowa zmusza je do omijania remisowych wariantów i zdecydowanej walki o wygraną. Unikają wówczas gambitu hetmańskiego lub obrony słowiańskiej, w których to otwarciach białe mają znacznie więcej okazji do szybkich wymian i forsowania gry na remis lub szybkiego przejścia do końcówki. Obrona holenderska jest również skuteczną bronią przeciw mistrzom gry końcowej, którzy gorzej czują się w skomplikowanych pozycjach.

W pierwszym posunięciu (1...f5) czarne atakują ważne pole e4 i przygotowują atak na królewskim skrzydle. Ruch ten jednak opóźnia rozwój figur i osłabia pozycję króla. Otwarcie jest zatem ryzykowne dla graczy, którzy go dobrze nie znają i nie jest polecane początkującym szachistom. W głównych wariantach białe stosują kontruderzenie w centrum c2-c4 oraz fianchetto na skrzydle królewskim (po ruchu g2-g3 ustawiają białopolowego gońca na polu g2). Przez lata za najsilniejszą dla czarnych kontynuację uważano wariant leningradzki, którego ideą jest rozwinięcie czarnopolowego gońca na przekątną a1-h8 (czyli królewskie fianchetto). Obecnie arcymistrzowie częściej stosują wariant stonewall.

Białe w drugim posunięciu mają do dyspozycji kilka innych możliwości, w tym agresywne gambity Stauntona (2.e4) i Spielmanna (3.g4). Często, zwłaszcza w partiach historycznych, drugim ruchem białych jest 2.g3, ale otwarcie w tym przypadku zazwyczaj transponuje do jednego z podanych poniżej wariantów.

Obrona holenderska jest debiutem zamkniętym. W klasyfikacji encyklopedii otwarć szachowych jest oznaczona kodami ECO od A80 do A99.

Podstawowe warianty

Wybrana literatura

• Jacob Aagaard (2001), Dutch Stonewall, Everyman Chess, ISBN 978-1-85744-252-6
• Jan Piński (2002), Classical Dutch, Everyman Chess, ISBN 1-85744-307-1
• Simon Williams (2003), Play the Classical Dutch, Gambit, ISBN 978-1-901983-88-3
• Neil McDonald (2004), Starting out: The Dutch Defence, Everyman Chess, ISBN 1-85744-377-2
• Sverre Johnsen, Ivar Bern, Simen Agdestein (2009), Win With the Stonewall Dutch, Gambit, ISBN 1-906454-07-8

Linki zewnętrzne

• Chess Opening Explorer (ang.)