Tramwaje w Görlitz

Ten artykuł od 2022-11 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Tramwaje w Görlitz

tramwaj
Tramwaj Tatra KT4D-305 linii 2 na Demianiplatz
Państwo	Niemcy
Lokalizacja	Görlitz
Operator	Görlitzer Verkehrsbetriebe GmbH[1]
Liczba linii	2
Lata funkcjonowania	od 1881
Infrastruktura
Długość sieci	16,1
Rozstaw szyn	1000 mm
Napięcie zasilania	600V[2]
Liczba zajezdni	1
Liczba przystanków	25
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Tramwaje w Görlitz – system komunikacji tramwajowej w Görlitz, działający od 1881, a od 1902 zelektryfikowany.

Linie

• 1: Weinhübel – Dworzec – Demianiplatz – NeißePark
• 2: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Königshufen Am Wiesengrund

Historia

Tramwaje w Görlitz uruchomiono 25 maja 1882, rok po podpisaniu umowy na 40 lat z Kozuczkiem i Goldsteinem. Pierwszy odcinek poprowadzono od centrum do dworca kolejowego, następnie sukcesywnie budowano nowe odcinki. Pierwszym rozszerzeniem sieci była linia przez Moltkestraße do Goethestraße, uruchomiona jako 2 w czerwcu 1882. W maju 1883 wybudowano odcinek linii 2 do Rynku Dolnego, połączony ze skróceniem linii 1 do Kaisertrutz (barbakan). W 1890 powstał odcinek od dworca do Kaisertrutz przez Bautzener Straße, co pozwoliło utworzyć linię okólną.

Przy okazji zreformowano oznaczenie linii:

• 1: okólna
• 2: Rynek Dolny – Postplatz – Dworzec
• 3: Dworzec – Goethestraße

Sieć zelektryfikowano w okresie od 1897 do 1902, jednocześnie przekuwając rozstaw szyn na 1000 mm. W grudniu 1897 linie 2 i 3 połączono w 1, linię okólną przemianowano w 2, a linię z Bautzener Straße do nowej pętli po prawej stronie Nysy oznaczono jako 3. W maju następnego roku wybudowano linię na cmentarz żydowski i połączono go linią 4 z Postplatz, a rok później jeszcze wydłużono tę linię od cmentarza do Landeskrone. W maju 1900 linia 3 została na prawym brzegu rzeki wydłużona do dzielnicy Moys wzdłuż obecnej ul. Łużyckiej. W końcu 1907 wybudowano linię od Demianiplatz do Girbigsdorfer Straße; nowy fragment obsłużyła linia 1, zaś do Rynku Dolnego jeździła odtąd linia 4.

Pod koniec I wojny światowej zlikwidowana została linia okólna, a oznaczenie linii zmieniono:

• 1: Girbigsdorfer Straße – Demianiplatz – Dworzec – Goethestraße
• 2: Rynek Dolny – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
• 3: Kreisbahnhof – Demianiplatz – Stadthalle (Hala Miejska) – Moys (obecnie ul. Łużycka w Zgorzelcu)

Jesienią 1921 linia 3 została wydłużona w stronę Rauschwalde, a w sierpniu 1930 linia 1 do Weinhübel. Sierpień 1936 wiązał się z uruchomieniem linii wspomagających na trasach linii 2 i 3, oznaczonych odpowiednio 2A i 3A:

• 2A: Büchtemannstraße – Demianiplatz
• 3A: Kreisbahnhof – Gospoda „Stadt Prag” (obecnie ul. Daszyńskiego)

W grudniu 1937 nastąpiła duża reorganizacja oznaczeń na liniach, połączona ze skróceniem linii w Girbigsdorfer Straße:

• 1: Rauschwalde – Demianiplatz – Dworzec – Goethestraße – Weinhübel
• 2: Moys (obecnie ul. Łużycka) – Stadthalle – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
• 3: Kreisbahnhof – Demianiplatz – Stadthalle – Moys (obecnie ul. Łużycka)
• 4: Kaiser-Friedrich-Tal – Büchtemannstraße – Dworzec – Demianiplatz – Friedhofstraße
• 5: Goethestraße – Dworzec – Demianiplatz – Rynek Dolny

W 1939 nastąpiła duża reorganizacja oznaczeń na liniach, połączona z wydłużeniem linii w Girbigsdorfer Straße i likwidacją linii na Rynek Dolny:

• 1: Rauschwalde – Demianiplatz – Dworzec – Goethestraße – Weinhübel
• 2: Girbigsdorfer Straße – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
• 3: Demianiplatz – Stadthalle – Moys (obecnie ul. Łużycka)
• 4: Büchtemannstraße – Dworzec – Demianiplatz – Friedhofstraße
• 5: Kreisbahnhof – Demianiplatz – Stadthalle – Gospoda „Stadt Prag” (obecnie ul. Daszyńskiego)

Z końcem 1939 linie 4 i 5 zostały zlikwidowane.

Po kapitulacji wojsk III Rzeszy tramwaje ruszyły w czerwcu 1945 na trasach:

• 1: Goethestraße – Dworzec – Demianiplatz
• 2: Büchtemannstraße – Dworzec – Demianiplatz – Stadthalle

W lutym 1946 przywrócono układ końca z 1939, z tym, że linia 3 nie przekraczała nowej granicy na Nysie i została w zamian wydłużona do Büchtemannstraße. Kolejna reforma miała miejsce we wrześniu 1956; linie 1 i 2 nie zmieniły swoich tras:

• 1: Rauschwalde – Demianiplatz – Dworzec – Goethestraße – Weinhübel
• 2: Girbigsdorfer Straße – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
• 3: Girbigsdorfer Straße – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
• 4: Luxemburgstraße – Demianiplatz – Goethestraße
• 5: Demianiplatz – Stadthalle

Rok później linię 5 zmieniono w 3 i wydłużono do dworca; linia 5 zajęła miejsce dawnej 4 na trasie Luxemburgstraße – Demianiplatz. Po zmianach w 1960 dotychczasowe 1 i 2 wciąż pozostały bez zmian, a linia 3 połączyła Demianiplatz – Stadthalle; pozostałe połączenia skasowano. W październiku 1964 linia 2 została wydłużona do nowej pętli Virchowstraße, od lipca 1966 linię 3 zlikwidowano, a od maja 1982 linię 2 skrócono z Weinhübel do Goethestraße.

W końcu lat 80. podjęto decyzję o rozbudowie tramwaju w stronę osiedla Königshufen.

Od czerwca 1986 wprowadzono kolejny układ:

• 1: Goethestraße – Dworzec – Demianiplatz – Boltze-Hof
• 2: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Virchowstraße
• 3: Rauschstraße – Demianiplatz

W grudniu tego samego roku 1 i 2 skierowano do Königshufen, przy czym dla 1 było to wydłużenie trasy, a dla 2 jej zmiana. Linia 3 zamiast na Rauschstraße pojechała na Virchowstraße. Od maja 1988 linia 3 została wydłużona do Büchtemannstraße przez dworzec, powstała też linia wspomagająca Demianiplatz – Königshufen oraz 5 o trasie jak linia 1, ale wydłużonej do Erich-Weinert-Straße. W grudniu 1992 linia 5 została zlikwidowana, a do Erich-Weinert-Straße wydłużono trasę linii 1.

Od sierpnia 1993 wprowadzono kolejne zmiany (linia 2 się nie zmieniła):

• 1: Weinhübel – Dworzec – Demianiplatz – Virchowstraße
• 2: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Königshufen
• 3: Weinhübel – Dworzec – Demianiplatz – Königshufen
• 4: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Virchowstraße

W 2000 linii 3 zmieniono nazwę na 1, a linii 4 na 2. Od 2002 otwarto nową pętlę Am Marktkauf (obecnie NeißePark), którą połączono z Weinhübel.

W listopadzie 2003 wprowadzono nowy układ:

• 1: Demianiplatz – Virchowstraße
• 2: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Königshufen
• 3: Weinhübel – Dworzec – Demianiplatz – Am Marktkauf

W 2007 zlikwidowano linię 1,, a w 2019 zmieniono nazwę linii 3 na 1. Tramwaje w dni powszednie między godziną 5:00 a 19:30 kursują co 20 minut.

Obecnie planuje się odbudowę niektórych linii zlikwidowanych w okresie powojennym, w tym linię do polskiego Zgorzelca.

Zobacz też

• Tramwaje w Zgorzelcu

Przypisy

Bibliografia

• Miasta partnerskie / Görlitz
• Die Straßenbahn der Stadt Görlitz
• Schematy linii na przestrzeni czasu
• Zgorzelec. katedr.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-02)].
• strona internetowa przewoźnika
• Mapa miasta Görlitz-Zgorzelec z siecią komunikacji autobusowej i tramwajowej. zvon.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-01)].