Wincenty Szyszłło

Wincenty Szyłło
Data urodzenia

1 maja 1837

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 1919
Warszawa, Polska

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

lekarz, przyrodnik, filozof

Grób Wincentego Szyszłło na Cmentarzu Powązkowskim

Wincenty Szyszłło (ur. 1 maja 1837 w powiecie święciańskim, Imperium Rosyjskie, zm. 28 kwietnia 1919 w Warszawie) – polski lekarz, przyrodnik i filozof, przedstawiciel pozytywizmu.

Życie

Po ukończeniu studiów medycznych na Cesarskim Uniwersytecie Moskiewskim (1861), rozpoczął praktykę lekarską w powiecie święciańskim.

Zaangażował się w działalność niepodległościową i w 1862 został naczelnikiem wojennym powiatu święciańskiego. Krótko po wybuchu powstania styczniowego został aresztowany (30 stycznia 1863) i umieszczony w wileńskim więzieniu. Po 15 miesiącach skazano go na zsyłkę do guberni penzeńskiej. W 1868 powrócił do kraju i rozpoczął pracę w Warszawie jako lekarz Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej[1].

Był członkiem Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, członkiem komitetu redakcyjnego czasopism Biblioteka Warszawska i Ateneum[1].

Jego synem był Witold Szyszłło, geograf i przyrodnik, podróżnik, osiadły w 1915 w Peru.

Jest pochowany w Warszawie na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 172-2-25)[2].

Poglądy

Ogłosił kilka dzieł z pogranicza medycyny, przyrodoznawstwa i filozofii, wpisujące się w warszawski pozytywizm. Jego poglądy ugruntowane były na empiryzmie Francisa Bacona, oraz darwinizmie, którego był popularyzatorem. Wydanie darwinistycznego Przeglądu dziejów przyrody (1872) spotkało się z krytyką zarówno Przeglądu Katolickiego (ze względów światopoglądowych), jak i kręgów przyrodoznawczych (ze względu na chaotyczność, kompilacyjny charakter i brak znajomości najnowszych osiągnięć). Prace Szyszłło są często nieprecyzyjne i starają się łączyć stanowisko pozystywistyczne (z charakterystycznym dla niego materializmem i krytyką metafizyki) z elementami witalistycznymi czy nawet spirytualistycznymi ("siła żywotna" nadająca dynamikę rozwojowi organizmów)[1].

Dzieła

  • (1872) Przegląd dziejów przyrody. Studia filozoficzne (Warszawa, tom 1, tom 2)
  • (1906) Ewolucja materii. Nowa wiedza. Atom. Życie. Myśl. Dusza. Bóg (Warszawa).

Przypisy

  1. a b c Pawlikowski 2011 ↓.
  2. Cmentarz Stare Powązki: Wincenty Szyszłło, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15] .

Bibliografia

  • Wincenty Szyłło, [w:] TadeuszT. Bilikiewicz TadeuszT., Filozofia w Polsce. Słownik pisarzy, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1971, s. 389 .
  • TomaszT. Pawlikowski TomaszT., Szyłło Wincenty, [w:] AndrzejA. Maryniarczyk (red.), Encyklopedia filozofii polskiej, t. 2, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2011, s. 676-677 .

Linki zewnętrzne

  • Dzieła Wincentego Szyszłło w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000071956940
  • VIAF: 101761538
  • PLWABN: 9810562385005606
  • NUKAT: n94201895
  • LIH: LNB:V*97210;=BF
  • WorldCat: viaf-101761538