Prva konferencija Pokreta nesvrstanih
Prva konferencija Pokreta nesvrstanih (takođe poznatih i kao "neangažovane" ili "vanblokovske" zemlje) održana je od 1. do 6. septembra 1961. godine u Beogradu, tada glavnom gradu Federativne Narodne Republike Jugoslavije.[1] Cilj konferencije je bila "razmena gledišta o međunarodnim problemima u cilju efikasnijeg doprinosa miru i bezbednosti u svetu i miroljubivoj saradnji među narodima".[2] Događaj je kolokvijalno poznat i kao Jalta trećeg sveta.[1]
Pozadina
Bandunška konferencija aprila 1955. je bila prva velika afro-azijska konferencija. Održana je u indonežanskom gradu Bandung uz učešće 29 zemalja Afrike i Azije, uglavnom tek osamostaljenih. Ciljevi konferencije su bili unapređenje afro-azijske ekonomske i kulturne saradnje i protivljenje kolonijalizmu ili neokolonijalizmu od bilo koje supersile (SAD ili SSSR). Iako se Bandunškoj konferenciji često pripisuje uloga začetnika Pokreta nesvrstanih (čak i eksplicitno na konferenciji 1992. u Indoneziji), dve su se inicijative u početku razvijale paralelno, zagovarale različite pristupe i strategije (regionalni bi- ili tri-kontinentalni nasuprot univerzalnom) pa su čak pred konferenciju u Kairu 1964. godine bile u otvorenoj konkurenciji.[3]
Nakon Bandunške konferencije 1955. godine, sledećeg jula 1956. na Brionima su se sastali Tito, Naser i Nehru i u izjavi povodom sastanka potvrdili 10 principa usvojenih na Bandunškoj konferenciji i uočili da "sukobi i zategnutost koji postoje danas u svetu dovode do straha i strepnje i u sadašnje vreme i u odnosu na budućnost". Za ovaj "strah" (koji ometa "uspostavljanje čvrste osnove za mir") je rečeno da "podela današnjeg sveta u moćne blokove zemalja ima tendenciju" da ga učini trajnim[2].
Deklaracija
U Deklaraciji konferencije, okupljene zemlje su "odlučno odbacile... tezu da je rat, a i 'hladni rat' neizbežan.". Odgovornost za "periodično zaoštravanje međunarodnih odnosa" je viđena u "postojećim vojnim blokovima" (v. NATO i Varšavski pakt). Nesvrstane zemlje su smatrale da su načela miroljubive koegzistencije jedina alternativa hladnom ratu[2].
Spisak učesnika
Na konferenciji je učestvovalo 25 zemalja[4] predstavljenih šefovima država, vlada ili ministrima ino. poslova. Tri zemlje su imale status posmatrača (Bolivija, Brazil, Ekvador).
Spisak zemalja članica pokreta sa predstavnicima na Konferenciji:
- Avganistan - Mohammed Daoud Khan, predsednik vlade
- Alžir - Benyoucef Benkhedda, predsednik privremene vlade
- Burma - U Nu, predsednik vlade
- Cejlon - Sirimavo Bandaranaike, predsednica vlade
- Etiopija - Haile Selasije, car
- Gana - Kwame Nkrumah, predsednik republike
- Gvineja - Louis Lansana Beavogui, ministar ino. poslova
- Indija - Džavaharlal Nehru, predsednik vlade
- Indonezija - Sukarno, predsednik republike
- Irak - Hashim Jawad, ministar ino. poslova
- Jemen - Sejful Islam al Hasan, princ
- Jugoslavija - Josip Broz Tito, predsednik republike
- Kambodža - Norodom Sihanouk, šef države
- Kipar - Makarios III, predsednik republike
- Kongo - ?
- Kuba - Osvaldo Dorticós Torrado, predsednik republike
- Liban - Saeb Salam, predsednik vlade
- Maroko - Hasan II, kralj
- Mali - Modibo Keïta, predsednik republike
- Nepal - Mahendra, kralj
- Saudijska Arabija - Ibrahim bin Abdullah Al Suwaiyel, ministar ino. poslova
- Somalija - Aden Abdullah Osman Daar, predsednik republike
- Sudan - Ibrahim Abboud, predsednik Vrhovnog saveta
- Tunis - Habib Bourguiba, predsednik republike
- Ujedinjena Arapska Republika - Gamal Abdel Nasser, predsednik republike
Povezano
Reference
- ↑ 1,0 1,1 Ancic, Ivana (17 August 2017). „Belgrade, The 1961 Non-Aligned Conference”. Global South Studies (University of Virginia).
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Beogradska konferencija neangažovanih. Nesvrstanost, Jugoslavija 1918-88, Tematska zbirka dokumenata, B. Petranović, M. Zečević
- ↑ Bogetić, Dragan (2017). „Sukob Titovog koncepta univerzalizma i Sukarnovog koncepta regionalizma na Samitu nesvrstanih u Kairu 1964.” [The Conflict Between Tito’s Concept of Universalism and Sukarno’s Concept of Regionalism in the 1964 Summit of Non-Aligned Countries in Cairo]. Istorija 20. Veka (Institut za savremenu istoriju, Beograd) 35 (2): 101–118. DOI:10.29362/IST20VEKA.2017.2.BOG.101-118.
- ↑ A od nesvrstanog – statua Ozirisa, odeljak Učesnici prvog samita, Politika, 2.9.2011.
Spoljne veze
- Beogradska konferencija neangažovanih. Nesvrstanost, Jugoslavija 1918-88, Tematska zbirka dokumenata, B. Petranović, M. Zečević
- p
- r
- u
- Hukbalahapova pobuna
- Dekemvriana
- Jaltska konferencija
- Gerilski rat u baltičkim zemljama
- Šumska braća
- Operacija Priboj
- Operacija Jungle
- Okupacija baltičkih država
- Ukleti vojnici
- Operacija Unthinkable
- Potsdamska konferecnija
- Afera Guzenko
- Operacija Masterdom
- Operacija Beleaguer
- Operacija Blacklist Forty
- Iranska kriza 1946.
- Grčki građanski rat
- Incident u Krfskom kanalu
- Turska kriza
- "Govor nade"
- Prvi indokineski rat
- Trumanova doktrina
- Konferencija o azijskim odnosima
- Marshallov plan
- Čehoslovački puč 1948.
- Raskol Tito-Staljin
- Berlinska blokada
- Zapadna izdaja
- Željezna zavjesa
- Istočni blok
- Zapadni blok
- Kineski građanski rat (druga faza)
- Malajski ustanak
- Albanska subverzija
- Babmuška zavjesa
- Korejski rat
- Iranski puč 1953.
- Narodni ustanak u Istočnoj njemačkoj
- Gvatemalski puč 1954.
- Podjela Vijetnama
- Formoška kriza
- Ženevski sastanak (1955.)
- Poznanjski jun
- Mađarska revolucija 1956.
- Sueska kriza
- Sirijska kriza 1957.
- Sputnjikova kriza
- Druga tajvanska kriza
- Kubanska revolucija
- Kuhinjska debata
- Bandunška konferencija
- Brickerov amandman
- Makartizam
- Operacija Gladio
- Irački puč 1958.
- "Mi ćemo vas pokopati"
- Kongoanska kriza
- Kinesko-sovjetski raskol
- U-2 incident iz 1960.
- Invazija u Zaljevu svinja
- Državni udar u Turskoj 1960.
- Sovjetsko-albanski raskol
- Berlinski zid
- Portugalski kolonijalni rat
- Angolski rat za nezavisnost
- Rat za nezavisnost Gvineje-Bisau
- Mozambikanski rat za nezavisnost
- Kubanska raketna kriza
- Kinesko-indijski rat
- Komunistički ustanak u Sarawaku
- Ramadanska revolucija
- Sirijski puč 1963.
- Vijetnamski rat
- Državni udar u Brazilu 1964.
- Američka okupacija Dominikanske Republike
- Južnoafrički granični rat
- Tranzicija prema Novom poretku
- Domino teorija
- Bankoška deklaracija
- Laoški građanski rat
- Sirijski puč 1966.
- Argentinska revolucija
- Sukon u korejskoj demilitariziranoj zoni
- Diktatura pukovnika
- Indicent s brodom USS Pueblo
- Šestodnevni rat
- Rat iscrpljivanja
- Kulturna revolucija
- Praško proljeće
- Komunistički ustanak u Maleziji
- Invazija Čehoslovačke
- Revolucija 17. jula
- Gulaš komunizam
- Kinesko-sovjetski granični sukob
- Fudbalski rat
- PKP-BHB-PDPP pobuna
- Korektivni potez
- Detant
- Sporazum o neširenju nuklearnog oružja
- Crni rujan u Jordanu
- Korektivni pokret (Sirija)
- Kambodžanski građanski rat
- Realpolitik
- Ping-pong diplomacija
- Turski vojni memorandum 1971.
- Korektivna revolucija (Egipat)
- Berlinski dogovor
- Bangladeški oslobodilački rat
- Nixonov posjet Kini 1972.
- Granični sukob između Južnog i Sjevernog Jemena
- Čileanski puč 1973.
- Jomkipurski rat
- Revolucija karanfila
- Pregovori o ograničenju strateškog naoružanja
- Rodezijski građanski rat
- Angolski građanski rat
- Mozambikanski građanski rat
- Ogadenski rat
- Etiopski građanski rat
- Libanonski građanski rat
- Kinesko-albanski raskol
- Kambodžansko-vijetnamski rat
- Kinesko-vijetnamski rat
- Iranska revolucija
- Operacija Cóndor
- Prljavi rat
- Korean Air Lines let 902
- Saur revolucija
- Pokret New Jewel
- Heratski ustanak 1979.
- Sedam dana do rijeke Rajne
- Borba protiv političke zlouporabe psihijatrije u Sovjetskom Savezu
- Sovjetsko-afganistanski rat
- Bojkot Olimpijada 1980. i 1984.
- Državni udar u Turskoj 1980.
- Invazija Grenade
- Incident u Crnom moru 1986.
- Incident s progonom u Crnom moru 1988.
- Solidarnost
- Sovjetska reakcija
- Kontraši
- Srednjoamerička kriza
- RYAN
- Korean Air Lines let 007
- Able Archer 83
- Ratovi zvijezda
- Žuta revolucija
- Rat za Nagorno-Karabah
- Protesti na trgu Tiananmen
- Pad Berlinskog zida
- Jesen naroda
- Glasnost
- Perestrojka
- Mongolska revolucija 1990.
- Unifikacija Jemena
- Pad komunizma u Albaniji
- Raspad Jugoslavije
- Raspad Sovjetskog Saveza
- Raspad Čehoslovačke
- Abhazija
- Kina
- Koreja
- Nagorno-Karabah
- Južna Osetija
- Transnistrija
- Kinesko-indijski granični spor
- Spor oko Sjevernog Bornea
- Trumanova doktrina
- Marshallov plan
- Zadržavanje
- Eisenhowerova doktrina
- Domino teorija
- Hallsteinova doktrina
- Kennedyjeva doktrina
- Mirna koegzistencija
- Ostpolitik
- Johnsonova doktrina
- Brežnjevljeva doktrina
- Nixonova doktrina
- Ulbrichtova doktrina
- Carterova doktrina
- Reaganova doktrina
- Rollback
- Suverenitet Portorika tokom Hladnog rata
- Kapitalizam
- Čikaška škola
- Kejnzijanizam
- Monetarizam
- Neoklasična ekonomija
- Reaganomija
- Ekonomija ponude
- Thatcherizam
- Komunizam
- Marksizam-lenjinizam
- Kastroizam
- Eurokomunizam
- Guevarizam
- Hoxhaizam
- Juche
- Maoizam
- Naxalizam
- Staljinizam
- Titoizam
- Aktivne mjere
- Izvestia
- Pravda
- Križarski pohod za slobodu
- Makartizam
- Radio Slobodna Europa/Radio Sloboda
- "Crvena panika"
- TASS
- Glas Amerike
- Glas Rusije
- Utrka u naoružanju
- Utrka u nuklearnom naoružanju
- Svemirska utrka
- Brinkmanship
- Odnosi NATO-a i Rusije
- Sovjetska špijunaža u Sjedinjenim Državama
- Ruska špijunaža u Sjedinjenim Državama
- Američka špijunaža u Sovjetskom Savezu
- Američka špijunaža u Rusiji
- Odnosi Sjedinjenih Država i Sovjetskog Saveza
- Američko-sovjetski susreti
- Hladni rat II
- Kategorija
- Kronologija
- Spisak sukoba
